Ka ntshetsopele e ntseng e hola ya Lefelo la Kgwebisano ya Mahala ya China-Asean (CAFTA), dibaka tsa tshebedisano-mmoho tsa dinaha tse pedi di ntse di atoloswa le ho hlahisa litholoana tse ntle, e leng se kentse tshusumetso e matla katlehong ya moruo wa lebatowa le botsitso. Pampiri ena e tla sekaseka ka botebo melemo le melemo ea CAFTA, le ho bontša botle ba eona bo ikhethang e le sebaka se seholohali sa khoebo e sa lefelloeng har'a linaha tse tsoelang pele.
1. Kakaretso ea sebaka sa khoebo e sa lefelloeng
Sebaka sa Khoebo sa Mahala sa China-Asean se thakhotsoe ka molao ka Pherekhong 1,2010, se akaretsa batho ba libilione tse 1.9 linaheng tse 11, ka GDP ea rona ea $6 trilione le khoebo ea US $4.5 trilione, e ikarabellang bakeng sa 13% ea khoebo ea lefats'e. E le palo e kholo ka ho fetisisa ea baahi lefatšeng le sebaka se seholo ka ho fetisisa sa khoebo e lokolohileng har'a linaha tse tsoelang pele, ho thehoa ha CAFTA ho bohlokoa haholo katlehong ea moruo le botsitso Asia Bochabela, Asia esita le lefats'e.
Ho tloha ha China e sisinya boikitlaetso ba ho theha Sebaka sa Khoebo sa Mahala sa China-ASEAN ka 2001, mahlakore ana a mabeli butle-butle a ile a fumana tokoloho ea khoebo le matsete ka lipuisano le matsapa a mangata. Ho thakgolwa ka botlalo ha FTA ka 2010 ho tshwaya mohato o motjha tshebedisanong ya dinaha tse pedi. Ho tloha ka nako eo, sebaka sa khoebo sa mahala se ntlafalitsoe ho tloha ho mofuta oa 1.0 ho ea ho mofuta oa 3.0. Libaka tsa tšebelisano-'moho li ekelitsoe 'me boemo ba tšebelisano bo 'nile ba ntlafatsoa ka ho tsoelang pele.
2. Melemo ea sebaka sa khoebo e sa lefelloeng
Kamora ho phetheloa ha sebaka sa khoebo e lokolohileng, litšitiso tsa khoebo lipakeng tsa China le ASEAN li fokotsehile haholo, 'me maemo a litefiso a fokotsehile haholo. Ho ea ka lipalo-palo, litefiso tsa lihlahisoa tse fetang 7,000 li hlakotsoe ho FTZ, 'me karolo e fetang 90 lekholong ea thepa e fihletse litefiso tsa zero. Sena ha se fokotse ditjeho tsa kgwebo tsa dikgwebo feela, empa hape se ntlafatsa bokgoni ba phihlello ya mebaraka, mme se kgothalletsa kgolo e potlakileng ya kgwebisano ya dinaha tse pedi.
China le ASEAN li tlatsana haholo mabapi le lisebelisoa le sebopeho sa indasteri. China e na le melemo ho tlhahiso, kaho ea meaho le masimong a mang, athe ASEAN e na le melemo ho lihlahisoa tsa temo le mehloling ea liminerale. Ho theoa ha sebaka sa khoebo e lokolohileng ho nolofalelitse mahlakore ana a mabeli ho aba lisebelisoa ka tekanyo e kholoanyane le boemong bo phahameng, ho hlokomela melemo e tlatsetsang le melemo e tšoanang.
Mmaraka oa CAFTA, o nang le batho ba limilione tse likete tse 1.9 o na le bokhoni bo boholo. Ka ho teba ha tšebelisano-’moho ea linaha tse peli, ’maraka oa bareki le ’maraka oa matsete sebakeng sa khoebo e lokolohileng li tla atolosoa le ho feta. Sena ha se fane feela ka sebaka se pharaletseng sa 'maraka bakeng sa likhoebo tsa Machaena, empa hape se tlisa menyetla e mengata ea nts'etsopele bakeng sa linaha tsa ASEAN.
3. Melemo ea sebaka sa khoebo e sa lefelloeng
Ho theoa ha FTA ho khothalelitse tokoloho ea khoebo le matsete le ho nolofatsa lipakeng tsa China le ASEAN, 'me ho kentse matla a macha kholisong ea moruo oa mahlakore ka bobeli. Ho ea ka lipalo-palo, lilemong tse leshome tse fetileng ho tloha ha e thehoa, palo ea khoebo pakeng tsa Chaena le ASEAN e fihletse khōlo e potlakileng, 'me mahlakore ana a mabeli a fetohile balekane ba bohlokoa ba khoebo le libaka tsa lichelete bakeng sa e mong.
Ho theoa ha sebaka sa khoebo e lokolohileng ho khothalelitse ntlafatso le ntlafatso ea sebopeho sa indasteri mahlakoreng ka bobeli. Ka ho matlafatsa tshebedisano-mmoho dibakeng tse thuthuhang tse kang tsa theknoloji e phahameng le moruo o tala, mahlakore ana a mabedi ka kopanelo a phahamiseditse ntshetsopele ya diindaseteri maemong a hodimo le a boleng bo hodimo. Sena ha se ntlafatse feela tlhodisano ka kakaretso ya meruo ka bobedi, empa hape se rala motheo o tiileng bakeng sa ntshetsopele ya moshwelella ya moruo wa lebatowa.
Ho thehwa ha FTA ha ho a phahamisa tshebedisano le ntshetsopele ya mahlakore ana a mabedi moruong feela, empa hape ho matlafaditse ho tshepana le kutlwisiso pakeng tsa mahlakore ana a mabedi dipolotiking. Ka ho matlafatsa tšebelisano-'moho lipuisanong tsa maano, lipuisano tsa basebetsi le phapanyetsano ea setso, mahlakoreng a mabeli a hahile kamano e haufi ea sechaba le bokamoso bo arolelanoeng 'me a fana ka liphallelo tse ntle ho khotso ea libaka, botsitso, nts'etsopele le katleho.
Ha re sheba pele, Sebaka sa Khoebo sa Mahala sa China-ASEAN se tla tsoela pele ho tebisa tšebelisano, ho atolosa libaka le ho ntlafatsa boemo ba eona. Mahlakore ana ka bobedi a tla sebetsa mmoho ho hlahisa diphihlello tse kgabane le ho etsa nyehelo e ntjha le e kgolo ho katleho le botsitso ba moruo wa lebatowa le wa lefatshe. A re lebelleng hosane e betere bakeng sa Sebaka sa Khoebo sa Mahala sa China-ASEAN!
Nako ea poso: Sep-19-2024
